Spijkerboor

Ingeklemd tussen Nieuw en Oud-Annerveen ligt het idyllische dorpje Spijkerboor.
Een prachtige aanlegsteiger voor kano’s, een parkeerplaats voor vissers en wandelaars kortom
Spijkerboor “heeft het”. Tijd om op een mooie dag te genieten van deze omgeving aan de Hunze. De zaterdag voor Pinksteren is er een natuur wandeltocht met als klapstuk “de onthulling” van het kunstwerk bij gemaal de Bulten. Mijn vrouw vind deze combinatie, een wandeling in de natuur en kunst ,de moeite waard dus rijden we naar Spijkerboor. Bij Willem “café het Keerpunt” is de parkeerplaats al helemaal vol. Zo ‘n 45 belangstellenden staan al te trappelen van ongeduld. Ondertussen worden er routebeschrijvingen en flesjes water uitgereikt. Na enkele honderden meters wordt de groep in tweeën gesplitst. De begeleider, iemand van het waterschap, geeft uitstekend uitleg over de flora en fauna die we passeren. We hebben geluk drie – vier reeën rennen in ons zicht door de Breevenen. Ook zien we waar de Hunze ooit meanderde en een richel van stuifzand uit de ijstijd in het veen. Bij het gemaal mag de altijd enthousiaste kunstenares Geke Hoogstins uitleg geven over het kunstwerk. Het is heel origineel met allerlei, door kinderen en volwassenen, nageschilderde planten en veldbloemen uit het landschap dat we net zijn door gewandeld. Op een plantje wijst Geke in het bijzonder, die is door de burgemeester geschilderd. Het is dat ze het zei maar ik zag het direct, duidelijk een EvO-tje. De ondergrond waarop de planten zijn geschilderd verbeelden het landschap in mooie kleuren. Ja het leven inkleuren daar zijn sommige mensen goed in. Dat ervoeren we ook op het terras bij Het Keerpunt waar een stel sportieve toerfietsers net de tocht van 175 kilometer aan het evalueren waren. Deze tocht wordt jaarlijks om deze tijd gehouden als herinnering aan een veel te vroeg overleden fietsvriend uit Rolde.
Schitterend deze kameraadschap over grenzen van leven en dood en heen. Bij mooi weer op een terras zitten met leuke mensen om je heen zijn “hemelse” momenten.
Een heel ander “hemels moment” van geheel andere orde had de dominee die in 1780 in deze contreien werd vermoord. Nog dichterbij was het aandenken in de muur van het café – de ring- waaraan de moordenaar was vastgemaakt. Op zo’n vredig terras op een zonnige middag zit je daar dan in de geschiedenis van leven en dood, tja zelfs moord en doodslag. Gelukkig zijn er in ons gezelschap genoeg andere meer profane zaken te bespreken. Dus nemen we nog een glas Gerhardusbier . Op zo’n moment denk ik aan de plotseling overleden dichter Driek van Wissen. Hij was getuige en ceremoniemeester op het huwelijk van mijn broer en vorig jaar kwam ik hem nog tegen bij de opening van de Roldermarkt. Een echte Grunninger, hij woonde er dan ook zijn leven lang. Ik eindig dan ook als eerbetoon aan hem met een gedicht van zijn hand.
ONSTERFELIJKHEID –

Onsterfelijk’heid is dat wat ik begeer?
Ja. Als mijn verskunst menig een bekoort,
dan leef ik vast in boekenkasten voort
Als ik tot stof tenslotte wederkeer

Een columnist

Rood aangelopen belt hij met de columnist. De mening die hij weergeeft is niet de zijne en dat zal hij weten ook.
Wat is een columnist ? Hij of zij zet beelden scherper neer, maakt prikkelende opmerkingen of neemt stelling. Verslagen van gebeurtenissen gelardeerd met de eigen opinie en zaken die anderen niet opmerken een plaats geven. Kortom de werkelijkheid kleur geven. Een column kun je daarom ook niet letterlijk nemen , je vind het wat of je vind het niks. Dat mag.
Elke columnist heeft zijn eigen referentiekader, van daaruit bekijkt hij de wereld .
In een gemeentelijk blad als deze moet je als columnist op eieren lopen. Ik waarschuw u als u zich ergert aan deze column gewoon niet lezen –punt – Ik lees de Telegraaf niet omdat
ze bepaalde partijen alleen maar afkraakt en geld en naakte vrouwen belangrijker vinden dan zaken waar het werkelijk omgaat . Een vriend van mij zegt dan: “ Dan sluit je je ogen voor wat anderen vinden”. Dat mag dan zo zijn maar wat zij te berde brengen raakt vaak kant noch wal en is alleen maar stemmingmakerij. Zolang als ik over koetjes en kalfjes schrijf zal niemand de telefoon pakken of een dreigbrief schrijven. Maar dan worden het wel erg saaie columns en gaat de Schakel regelrecht naar de papierbak. Dus een beetje jennen,prikkelen en stelling nemen hoort er gewoon bij. Het is om een Engelse uitdrukking te gebruiken de core-bussines van een columnist. Om dichtbij huis te blijven, ik ga niet in de vuilnisbakken van mijn collega-raadsleden, de wethouders of de burgemeester zitten graaien. Wat daarin zit is ongeschikt voor mijn columns. Wat zij zeggen is vaak wel “voer voor psychologen” en daar zou ik wel regelmatig iets over willen opmerken. Ik ben echter geen cabaretier maar zelf onderdeel van het circus dat gemeenteraad heet … dus laat maar. Hoewel ik vrees dat er genoeg politici zijn die s”nachts hun vrouw of man wakker maken met de opmerking : “ Lieve schat ze hebben nog steeds niet in onze vuilnisbak gekeken , stellen wij eigenlijk wel wat voor ? “ Of je nu wel of geen vuilnisbakken leeg haalt de mening van een columnist is de mening van één persoon die toevallig een column schrijft , méér is het niet. Een column vind je leuk of niet – een columnist is gewoon een mens die het leven wat kleur wil geven.
Soms lukt het, soms niet. Maar wees gerust in vuilnisbakken graaien is niet mijn stijl.

Ons dorp

Het dorp waar ik woon telt 27 huizen. Er is geen dorpshuis, geen school, geen winkels en toch is het een leefbare gemeenschap. 45 jaar geleden woonden er 25 boeren en er zijn er nu nog 2 van over. Verder is er een atelier waar prachtige bronzen hazen en andere dierenbeelden worden gemaakt en zelfs een adres voor bed en breakfast.
Ons dorp bestaat eigenlijk uit drie delen – voor het viaduct – achter het viaduct en het Noordeinde. Maar toch zijn we één gemeenschap.
Maar wel een gemeenschap die vergrijst, de gemiddelde leeftijd is 52 jaar. De meeste huizen hebben wel een bel maar bekenden komen altijd achterom. Vooral zomers, want wie wil niet als het mooi weer is, aanschouwen hoe bruin de buurvrouw al is, en dat heet bij ons gewoon belangstelling. Tot voor kort kwamen de kinderen nog rond met palmpasen, maar aangezien het aantal kinderen drastisch is gekrompen is deze folklore verleden tijd. Gelukkig worden op Sint Maarten nog wel de lampions getoond,dat gaat dan gepaard met prachtige door de kinderen gezongen liederen.
Natuurlijk zijn er buurtactiviteiten zoals: Oudejaarsdagbijeenkomsten – klootschieten met barbecue – fiets en wandeltochten. Een actieve buurtvereniging waarin ook het belendende dorp aan meedoet. Zo was er afgelopen week de finale van het klaverjastoernooi. Bij het ingaan van de laatste ronde konden alle paren nog winnen. Het werd een bloedstollende finale want wie wil er niet met een vleespakket thuiskomen? Op het eind van de avond bleken de gedoodverfde winnaars van vorig jaar naast de hoofdprijs te grijpen. In een ijzingwekkende eindsprint bleek het koppel op nummer 2 te sterk voor de winnaars van het vorig jaar. Een bijna nog grotere verrassing waren degenen die de poedelprijs in ontvangst mochten nemen, dit koppel ging met een fles “Lekker Fris” op de fiets naar huis.
Ons dorp is vooral s’avonds vanaf de N33 een bezienswaardigheid, badend in een lint van licht. Tja wel veel lantaarnpalen voor de sociale veiligheid maar voor een andere openbare sociale functie ging het licht uit in de jaren”80 – het zwembad , een prachtig bosbad werd vanwege een gemeentelijke bezuiniging voorgoed gesloten.
Op die plaats is nu een manege. Op de zandweg tegen de bosrand staan deze zaterdag tientallen auto’s met paardentrailers, er is een concours van de Markeruiters. In mijn hoofd kwam spontaan een strofe van de Zuiderzee ballade op “ Eens ging de zee ( het water van het zwembad) hier te keer – waar nu paarden draven en aan de horizon ligt Emmeloord” In plaats van Emmeloord moet het dan Nijlande zijn. In het zand lopen de paarden hun rondjes,langs de lijn slaan ouders de verrichtingen van hun kinderen gaande. Uiteraard zijn er party tenten geplaatst om het geheel op te fleuren. De sfeer is rustgevend geen geluidsinstallatie zelfs geen hoedjes parade van de aanwezige dames. Nee een concours in Rolde is mooi dankzij zijn eenvoud. Over het paardenvolk van mij geen kwaad woord. Het enige lawaai wat je hoort is als de paarden in en uit de trailer komen. De organisatie is prima – petje af – de enige die een petje op had was de jeugdige parkeerwacht.

4 Mei

De 4e mei , een avond die anders is dan alle andere avonden. De vlaggen hangen op deze avond halfstok. De 4e mei is stilstaan bij de ellende van de 2e wereldoorlog. Waar “voel”je die intenser dan op Kamp Westerbork.
Toen een vriend uit Rolde mij belde of ik mee wilde naar de herdenking in Westerbork
was mijn keus niet moeilijk. Om half zeven fietsten we via Ekehaar en Amen naar het kamp.
Toen we onze fietsen stalden in de buurt van de voormalige houten woning van de kamp-
commandant zagen we enkele bekenden uit Ekehaar en Beilen (oud-Roldenaren).
We sloten aan in de lange rij. Opvallend veel jonge gezinnen met kinderen. Toen de slagboom omhoog ging werden de kleinste kinderen op de sterke schouders van de vaders gezet. Dat ziende zag ik een backflash van de kinderen die aan de hand van hun ouders hier ruim 65 jaar geleden in de trein stapten. Treinwagons ? Nee in veewagens. Zonder sanitair in het donker staande – drie dagen en nachten lang – op weg naar het einde. Toen we onder de klanken van sacrale muziek aankwamen bij het spoorrails – die aan het begin -opgekruld naar de hemel wezen begon een oude vrouw haar verhaal. Ze had het transport naar Theresienstadt overleeft. Ze verhaalde van de ellende onderweg en de afschuwelijkheden in dat kamp
Even later kwamen haar dochter en kleindochter ook aan het woord “overlevenden” dankzij hun moeder en oma . De verhalen van hun moeder resp. oma stonden in hun hart
gekerfd. Hierna kwam nog een Joodse man aan het woord die een gedicht uitsprak en daarna nog een gebed in het Hebreeuws. Hierna speelde een zigeunerorkest voordat de Last Post de
twee minuten stilte inluidde. Alleen de vogels hoorde je in de stilte van deze ijskoude mei-avond. Na de stilte legden ruim honderd schoolkinderen een rode roos op de rails. Daarna traden ze terug en bleven nog een minuut doodstil staan. Waarna ze afmarcheerden en allen
zich naast de rails begaven om naar het monument te lopen of er bloemen neer te leggen… Het was een waardig gebeuren waar gelukkig geen idioot het in zijn hoofd haalde dit ritueel te doorbreken.
In stilte liepen we diep onder de indruk terug naar de fietsen. We keken elkaar aan en zonder woorden wisten we .. volgend jaar zijn we hier bij leven en welzijn weer. Westerbork zo dichtbij en toch in onze gedachten vaak ver weg, ongemerkt rijden we hier te vaak gedachtenloos voorbij. De les van de Holocaust is: “ Toon geen angst blijf waakzaam tegen autoritaire politici die minderheden en alles wat hen onwelgevallig is willen uitsluiten”.. Het is dan ook onze dure plicht de zwaarbevochten vrijheid in woord en gebaar te verdedigen. Elke dag weer pal staan voor een samenleving waarin voor iedereen plaats is. Een avond als deze in Kamp Westerbork herinnerd er ons niet alleen aan maar geeft ook inspiratie om
te blijven werken aan een betere wereld, dat is terugfietsend onze conclusie.